Herkese merhabalar,
Türkiye’de bebeklerde besin alerjisi görülme sıklığı son 10 yılda 2 kat artarak bebeklerin beslenmesini ve sağlıklı gelişimini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu farkındalığı da pekiştirmek amacıyla Türkiye’de 15-21 Mayıs Besin Alerjileri Farkındalık Haftası kapsamında bilinçlendirme çalışmaları yapılmaktadır.
Biz de ebebek olarak besin alerjilerinde beslenme sahiplenip bebeklerimizin gelişimini ve beslenmesini bu denli önemli ölçüden etkileyen besin alerjileri için tarifler, bilgilendirici içerikleri paylaşıyoruz.
Bu makalemizde besin alerjisi olan bebeklerimizde ek gıdaya geçiş sürecinden bahsedeceğiz.
Besin Alerjisi Nedir?
Besin alerjisi, bir besinin içerisinde bulunan protein yapısının vücutta oluşturduğu istenmeyen reaksiyonlardır. Genelde bebeklik ve çocukluk çağında sık görülür.
Besin Alerjilerinde Hangi Belirtiler Görülür?
Bağırsak Tepkili Belirtiler
İshal
Kabızlık
Kakada kan
Kakada köpüklenme
Kakada renk ve koku değişikliği
Bağırsak Tepkili Olmayan Belirtiler
Tüm vücuda yayılan kızarıklık
Beslenme sonrası ağız kenarlarında kızarıklık
Kaşıntı
Egzama
ÖNEMLİ NOT: Besin alerjileri belirtileri hassas takip edilmesi gereken bir konudur. Bebeğinizin beslenmesinde ve kendi beslenmenizde değişiklik yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Daha fazla bilgi için makalemizi ziyaret edebilirsiniz.
https://www.bebek.com/bebeklerde-besin-alerjisi/
Besin Alerjisi Yetişkinlikte De Devam Eder Mi?
Genellikle süt, yumurta gibi temel besin gruplarında görülen besin alerjileri doğru tedavi yapıldığında 1-2 yaş döneminde iyileşme gösteriyor.
Balık, deniz ürünleri ve kabuklu kuruyemişlerde görülen besin alerjilerinin iyileşme oranı diğer alerji türlerine göre çok daha düşüktür.
En Alerjik 8 Besin Grubu
Alerjik tepkiye en sık rastlanan besinler;
- İnek Sütü
- Yumurta
- Buğday
- Balık
- Kabuklu Deniz Ürünleri
- Yer Fıstığı
- Kabuklu Kuruyemişler
- Soya
Alerjik Bebeklerde Ek Gıdaya Ne Zaman Başlanmalı?
Anne sütü, ilk 6 ay boyunca bebeğin su dahil tüm ihtiyaçlarının tamamını karşılar. 6. ay itibariyle ihtiyaçlarının tamamı için yeterli olmaz ve ek gıda tadımlarına başlanır.
Alerjik bebeklerde, bebeğin gelişimiyle bağlantılı olarak doktor kararlıyla ek gıdaya 5- 5.5 ay civarı başlanabilmektedir.
Alerjik bebeklerde ek gıdaya başlarken temkinli adımlarla ilerlenmelidir. Ek gıda döneminde bebek birçok yeni besinle tanışır. Bu yeni besinlerin bebekte yaptığı etkilerin ayrı ayrı gözlemlenmesi gerekir.
3 Gün Kuralı
3 Gün Kuralı, bebeğinizin ek gıda döneminde yeni bir yiyecekle tanıştığında oluşabilecek alerjik reaksiyonun hangi besinden kaynaklandığını anlamanızı sağlayacak bir kuraldır.
Bebeğiniz yeni bir besinle tanıştığında;
1.Gün – 1 Çay Kaşığı
2.Gün – 1 Tatlı kaşığı
3.Gün – 1 Yemek Kaşığı
olacak şekilde bebeğinize vermelisiniz.
Besin Alerjilerinde Ek Gıdaya Nasıl Başlanmalıdır?
Hayvansal besinler daha fazla alerjik potansiyele sahip olduğu için besin alerjisi olan bebeklerde önce bitkisel gıdalarla başlanması önerilir.
Alerjik bebeklerde ilk etapta hem bebeklerin kolay tüketebileceği hem de alerjik riski en düşük olan besinlerden biri olan patates ile başlayabilirsiniz. Sonrasında havuca geçiş sonra yapabilir ve yine bulunduğunuz mevsimde bulunan bir sebzenin püresiyle devam edebilirsiniz.
Daha sonra elma, armut, muz meyve pürelerine geçiş yapabilirsiniz.
Önemli Not: Sebze ve meyve seçiminde çilek, kivi, portakal, karpuz, kavun gibi alerjik potansiyeli yüksek sebze ve meyveleri denememelisiniz.
Meyve ve Sebze Püreleri Nasıl Hazırlanır?
Püre hazırlayacağınız sebze ya da meyveyi küçük küçük doğrayarak ya da cam rende kullanarak parçalayın. Buharda pişirme yöntemini kullanarak pişirin. Daha sonrasında bir çatal yardımıyla püre haline getirin.
Besin Sıralaması Nasıl Olmalıdır?
Sebze ve meyve denemelerinden sonra tahıllar ile devam edebilirsiniz. Eğer alerjik bir durum yoksa pirinç, buğday, buğday rüşeymi, kinoa, yulaf gibi tahıllara yine 3 gün kuralına uyarak başlayabilirsiniz. Bebeğinizde alerjik tepki yaratmayan sebzeler ile çorba hazırlayıp içerisinde ilave edebilirsiniz. 7.Ayda eğer bebeğinizde inek sütü alerjisi yoksa kahvaltısına lor peynirini ilave edebilir ve yumurta alerjisi yoksa 1/8 oranında yumurta sarısına başlayabilirsiniz. Et grubuna 7. ay civarında kuzu kıymasını çorbalarına ya da sebze pürelerine ilave ederek başlayabilirsiniz.
Alerjik Besinler Yerine Neler Tüketilebilir?
Diyetten çıkarılan besinler sebebiyle oluşan vitamin ve mineral açıkları mutlaka diğer besinler ile karşılanmalıdır. Bu sebeple diyette tüketilmeyen besinler yerine mutlaka yerine geçen muadilleri tüketmek ve bu planlamayı sağlıklı bir şekilde yapabilmek adına bir beslenme uzmanına danışmanız oldukça önemlidir.
Gelin hem sizin hem de bebeğinizin tüketebileceği süt, yumurta ve buğday alternatiflerini birlikte inceleyelim.
İnek Sütü Yerine Geçen Alternatifler
Badem Sütü
Hem kendi tariflerinizde hem de 1 yaşından sonra bebeklerinizin tariflerinde kullanabilirsiniz. Badem kalsiyum açısından oldukça zengin bir besin ve sütten yoksun kaldığınız kalsiyumu tamamlamanıza destek olacaktır.
Badem sütünü aşağıdaki videomuzu izleyerek evde kendiniz pratik bir şekilde hazırlayabilirsiniz.
Yulaf Sütü
Hem kendi tariflerinizde hem de 7. aydan sonra bebeklerinizin tariflerinde kullanabilirsiniz. Yulaf hem beta glukan içeriği hem de lif içeriği sayesinde hem sizin hem bebeğiniz için oldukça faydalıdır.
Yulaf sütünü aşağıdaki videomuzu izleyerek evde kendiniz pratik bir şekilde hazırlayabilirsiniz.
Hindistan Cevizi Sütü
Hem kendi tariflerinizde hem de 1 yaşından sonra bebeklerinizin tariflerinde kullanabilirsiniz.
Pirinç Sütü
Hem kendi tariflerinizde hem de 7. aydan sonra bebeklerinizin tariflerinde kullanabilirsiniz.
1 Yumurta Yerine Geçen Alternatifler
Aşağıdaki alternatifleri tariflerinizde 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Keten Tohumu Jeli
1 yemek kaşığı keten tohumunu öğütücü ile öğüttükten sonra 3 yemek kaşığı su ile 5 dakika bekletip jel haline getiriyoruz. Bu karışımı tariflerinizde 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Chia Tohumu Jeli
1 yemek kaşığı Chia tohumunu öğütücü ile öğüttükten sonra 3 yemek kaşığı su ile 5 dakika bekletip jel haline getiriyoruz. Bu karışımı tariflerinizde 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Aquafaba
“Aqua” kelimesi “su”, “faba” kelimesi ise baklagiller anlamına gelir. Nohut, mercimek gibi kurubaklagillerin pişirilmesiyle artan pişirme suyuna aquafaba adı verilir.
Kurubaklagillerin içerisindeki tüm vitamin ve mineraller haşlama ile birlikte bu suya geçer. Besin değeri yüksek olan bu pişirme suyunu tariflerinizde yumurta yerine kullanarak protein değerini artırabilirsiniz.
3 yemek kaşığı aquafaba = > 1 yumurta
Muz Püresi
1/4 bardak muz püresini 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Elma Püresi
1/4 bardak elma püresini 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Avokado Püresi
1/4 avokadoyu püre haline getirip 1 yumurta yerine kullanabilirsiniz.
Buğday Yerine Geçen Alternatifler
Amarant Unu
Besin değeri ve protein içeriği en yüksel tahıllar arasında yer alır. Hem bebeğiniz hem de sizin için en faydalı tahıllardan biridir.
Kinoa / Kinoa Unu
Protein içeriği en yüksek tahıldır.
Patates
Tariflerinizde kullanacağınız buğday nişastası için patates, pirinç gibi besinlerden faydalanabilirsiniz.
Kurubaklagiller
Nohut, mercimek gibi kurubaklagillerden kendi ekmeğinizi kendiniz yapabilirsiniz.
Aklınıza takılanları yorum olarak bırakabilirsiniz.
Sevgiler.
Seray Tekin
ebebek’in Beslenme ve Diyet Uzmanı / Emzirme Danışmanı
