Gebelik Döneminde Şeker Yükleme Testi Yaptırılmalı mı?
Evet, evet, evet!
Şeker yükleme testi olarak bilinen oral glukoz tolerans testi, açlık kan şekeriniz yüksek olmasa da herhangi bir öğün sonrası kan şekerinizin vücuda verdiği tepkinin görülmesi gerektiği için şeker yükleme testi yapılıyor.
Anne adayının insülin dengesini ölçmek ve diyabet riski taşıyıp taşımadığını öğrenmek için yapılan bir testtir.
Bu yükleme testi büyütülecek bir sorun değilken, son dönemde şeker yükleme testi yaptırmama modası başlamış ve anne adayları bu testin içeriğini bilmediği halde şeker testi yaptırmama kararı alıyorlar.
Şeker yükleme testi kişilerin karbonhidratlı bir öğün sonrası kan şekerindeki değişimleri görmemizi sağlar.
Anne adayları bu testi yaptırmadıklarında, gebelik şekeri olup olmadığını bilmediği için beslenme planı oluşturulamaz ve bu durum hem bebeği hem kendi için tehlike oluşturur.
Şeker Yükleme Testi Nasıl Yapılır?
Şeker yükleme testi anne adayına glukoz (şeker) içeren bir besinin (genellikle şekerli su) verilmesidir.
Şeker yükleme testi genellikle 24-28. haftalar arasında yapılır.
Şeker yüklemesinde kullanılan şeker miktarı 50 ya da 75 gram duruma göre 100 gramdır.
Testin sonrasında kan değerlerine bakılarak diyabet belirtileri araştırılır. Eğer ilk testin sonucu yüksek çıkarsa, 100 gram oral glukoz testi yapılır ve kan değerlerine tekrar bakılır.
Bu testi yaptırmayan veya bu testten korkan anne adaylarının şöyle düşünmesini istiyorum; siz gün içerisinde tükettiğiniz şekerler, çikolatalar, ev yapımı sütlü tatlılar ya da buna benzer basit karbonhidrat kaynaklarından zaten gebelik testinde yapılan şeker miktarını alıyorsunuz. Örneğin, iki dilim baklavada yaklaşık olarak 50 gram şeker vardır.
Tabii ki anne adayının yeterli ve dengeli beslenmesini istiyoruz. Anne adayı basit karbonhidrat kaynaklarını, basit şeker içeren besinleri mümkün olduğu kadar az tüketmeli ancak mutlaka arada kaçamak yapılıyor ve canının çektiği yiyecekleri belirli aralıklarla yemesini istiyoruz.
Gebelik Şekeri Tanısı ve Sonrası
Şeker yükleme testini yaptırdınız ve doktorunuz gebeliğe bağlı şekeriniz olduğunu söyledi.
Panik yapmayın ve arkanıza yaslanın sağlıklı beslenme ile bu durumu çözebiliriz.
Peki ama nasıl? Okumaya devam edin 🙂
Genel olarak doğumdan sonra insülin direnci ortadan kalkar ama nadiren de olsa diyabet doğumdan sonra kalıcı olabilir bunun için şeker takibi yapılmalı ve sonuçlarına göre karar verilmelidir.
Gebelik Şekeri (Gestasyonel Diyabet) İçin Beslenme Önerileri
- Gebelik döneminde kilo kontrolü çok önemli bir yere sahiptir. Öncelikle ağırlık kazanımınıza çok dikkat etmelisiniz. Gebelik döneminde kaç kilo almanız gerektiğini öğrenmek için tıklayın.
- Gestasyonel diyabeti olan anne adaylarının yaşam tarzını değiştirmesi gerekmektedir. Kesinlikle çok dikkatli beslenmelidirler. Kan şekerinin düzenli gittiğinden emin olmalıdırlar. Öncelikli olarak kişiye özel bir beslenme planı oluşturulmalı ve uygulanmalıdır. Günlük alınması gereken enerjinin %12-15’i proteinlerden, %55-60’ı karbonhidratlardan ve %25-30’u da yağlardan gelmelidir.
Bu söylediklerim sizi korkutmasın aslında uygulamak çok basit 🙂
- Öncelikle günlük beslenme düzeninizi gözden geçirin. Yanlış yaptıklarınızı bir kağıda not edin ve hatanızı düzelttiğinizde üzerine kocaman bir çizik atın.
- Daha sonra öğünlerinizi ve saatlerini düzenleyin.
- Gün içerisinde 3 ana öğün yapmalı ve ara öğünlerle kesinlikle desteklemelisiniz. Ara öğünler kan şekerinin dengelenmesi için çok önemli bir yere sahiptir.
Örneğin, sabah 09.00 gibi besleyici bir kahvaltı yaparsanız, 11.00 gibi minik bir ara öğün yaparak kan şekerini dengeleyebilir, tatlı krizlerini önleyebilirsiniz. Sonrasında 13.00 gibi öğle yemeği zamanı geliyor.
Öğle ve akşam yemeği arasında 5-6 saat kadar uzun bir açlık dönemi var. Bu dönemde biri 15.00 diğeri 16.30 gibi iki ara öğün yapabilirsiniz. En geç 18.30-19.00 gibi akşam yemeği yemelisiniz. Gece yatmadan iki saat önce ise mutlaka ara öğün yapmalısınız.
- Ara öğünlerde meyve tercih ettiğinizde yanına mutlaka protein grubundan bir besin tüketmelisiniz. Neden? Çünkü, meyve kan şekerini çok hızlı yükseltip çok hızlı düşürebilir yanında protein grubundan bir besin tercih ettiğimizde kan şekerimiz dengelenir. Elma ve süt iyi bir alternatif olabilir.
- Gebelik şekerinde kan şekerinin yükselmesinin yanı sıra kan şekeri düşmesi de yaşanabiliyor. Kan şekerinin düşmesi yüksekliği kadar tehlikeli olabilir. Kilo alacağım korkusuyla karbonhidratları beslenmenizden çıkarmak yanlış.
Karbonhidratlar vücudun temel enerji veya kalori kaynağıdır.
Önemli olan bu dönemde doğru karbonhidrat tercih etmektir. Peki bu ne demek?
Karbonhidratlar basit ve kompleks olmak üzere ikiye ayrılırlar. Bu dönemde anne adayının kompleks karbonhidratları tercih etmesi gerekir.
Kompleks karbonhidratlar, kimyasal yapıları ve lifli olmaları nedeniyle vücudumuzu daha çok çalışmaya zorlarlar ve enerji daha uzun bir zamanda açığa çıkar. Düşük glisemik indekse sahiptirler, bu sayede daha uzun süre tok tutarlar.
Kompleks Karbonhidrat Kaynakları
- Yulaf
- Kepek
- Karabuğday
- Kahverengi Pirinç
- Mercimek
- Elmalar
Daha detaylı bilgi için 3. ay gebelikte beslenme makalemizi ziyaret edebilirsiniz.
- Gebelik dönemi boyunca bol bol su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
- Bol posalı ve lifli besinleri tercih etmelisiniz.
- Doktorunuza danışarak önerilen ölçüde fiziksel aktivite yapabilirsiniz.
Gebelik Şekeri İçin Örnek Bir Beslenme Programı
Uyanınca:
- 1 bardak su
Kahvaltı:
- 2 dilim az yağlı beyaz peynir (haftada 1 gün 1 dilim peynir + 1 adet haşlanmış yumurta)
- Domates, salatalık, bol yeşillik
- 2 tam ceviz veya 6 adet zeytin
- 2-3 dilim tam tahıllı ekmek
Kuşluk:
- 1 porsiyon meyve
- 1 su bardağı süt
Öğle:
- 1 kase çorba
- 4-6 köfte kadar tavuk eti/köfte veya balık (ızgara veya fırında pişirilmiş)
- Bol yeşillikli salata
- 1 kase yoğurt veya 1 kase cacık
- 2 dilim tam tahıllı ekmek
İkindi 1:
- Beyaz peynirli bol yeşillikli tost
- 1 su bardağı ayran
İkindi 2:
- 1 porsiyon meyve
- 5-6 fındık
Akşam:
- 1 kase çorba
- 8 yemek kaşığı sebze yemeği
- 1 kase yoğurt / 1.5 bardak ayran / 1 kase cacık
- Bol yeşillikli salata
- 2 ince dilim tam tahıllı ekmek veya 4-5 yemek kaşığı bulgur pilavı
Gece:
- 1 porsiyon meyve
- 1 kase yoğurt
Not: Bu liste geneldir. Diyet kişiye özeldir, kişisel farklılıklara göre azaltılabilir ya da arttırılabilir. Siz de kendi planınızı oluşturmak için bir beslenme uzmanına danışmalısınız.
Sevgiler.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Beyza Uyan
instagram: https://www.instagram.com/dytbeyzauyan/
