Bebeğim Yaptıklarımı Hissediyor Mu?
Birçok annenin merakla cevabını almak istediği sorulardan bazıları “Bebeğim beni hissediyor mu?”, “0-6 aylık dönemde oyun oynanır mı?”, “Bebeğime hangi oyuncakları almalıyız?”, “Oyun oynamayı anlayacak dönemde miyiz?” oluyor.
Gelin bu soruları anne karnından, gelişim dönemimiz olan 0-6 ay dönemine kadar inceleyelim.
Anne Karnında Başlayan Süreç
Bebeklerimizin gelişimi anne karnında iken 3 trimester dönemden oluşuyor iken 4. trimester dönem olarak adlandırılan bebeğin doğumdan sonraki 12 haftasını kapsayan 0-3 aylık dönemde, bebekler anne karnındaki güvenli alanda aidiyet hissini yaşamak isterler. Dünya hayatına uyum sağlarken anne karnındaki dünya ile eşdeğer uyanık kalma halleri görülebilir ve yeni düzene uyum süreci gelişmektedir. Uyum sürecinde en büyük destek oyunla kurulan bağdır. Oyun; bebeğin anne karnındaki süreciyle başlayan ve ömür boyu devam eden bir ihtiyacıdır. Hamileyken elinizi karnınıza götürdüğünüz o tatlı anları zihninizde canlandırın ve bebeğinizle yumuşak ses tonuyla konuştuğunuzda size verdiği minik tepkiler, hissettiğimiz hareketlenmeler, işte tüm bunlar oyun bağındaki ilk adımları bize gösteriyor.
0-3 aylık ile devam eden süreç;
Bebeğimiz doğdu ve dış dünyayla yumuşak geçişte bizlere yardımcı olan ten tene temas; bebeğimiz doğar doğmaz hemen kurulan ve annenin çıplak göğsü üzerine bebeğin yatırılmasıyla, ilk dokunuş, ilk tanışma ve bebeğin sakinleşmesinde etkili olan bir yöntemdir. Bu dönemde sakin bir ortam ve eve gelindiğinde evi gezdirme/tanıtma gibi durumları oldukça tavsiye ederiz. Özellikle eve gelen bebeğin ilk olarak yatacağı odaya götürmek evdeki varlığında bizimlesin hissini verilmesini tavsiye ederiz.
1. ayda bebeğimiz oldukça her isteğinde ağlayarak tepkilerini belirticek ve etraftaki sesleri fark edecektir. Bu ayda bebeğinizi bol bol kucağınıza almanızı ve yumuşak bir ses tonuyla konuşarak vakit geçirmenizi tavsiye ederiz.
2. ve 3. aylarda bebeğiniz uzanmaya, eline çıngırak verdiğinizde uzanmaya, yüzünüzü yakınlaştırdığınızda çenenize ya da burnunuza ağzıyla dokunmaya çalışacaktır. Bu dönemde gelişimine en çok katkı sağlayan şeylerden biri Tummy Time olarak da bilinen yüz üstüvakit geçirmeyi destekleyen aktivitedir. Bu aktivite bebeklerin kas ,kemik gelişimi ve motor becerilerini desteklemeye yarayan ve anne ve bebek arasındaki bağı güçlendiren bir oyundur.
0-3 Aylık Dönemde Gelişimi Destekleyen Oyuncaklar
- Çıngıraklar (Elle tutma, kavrama, motor becerilere destek)
- Yumuşak toplar (Duyusal gelişime destek)
- Su matı (Koordinasyon sağlama ve fiziksel aktivite sağlar, özellikle gaz sancısı çeken bebeklerde yüz üstü aktiviteler oldukça etkili)
- Zeka kartları (Tummy time kartı olarak da bilinen 0-6 ay kartları özellik olarak siyah-beyaz renkli ve kırılmaz aynalı seçenekleriyle birlikte birçok farklı şekiller içerir. Bu şekiller bebeğin zekasal, uzlamsal ve bilişsel sürecine destek verir, dil gelişimine katkı sağlar ve el göz kordinasyonunu destekler.) Kitap okumanın ve dikkat saatlerinin ilk adımı diyebiliriz.
4 – 6 Aylık Dönem ile Devam Süreç
Bu dönem oldukça kritik bir dönemdir. Artık tummy time aktivitelerinde kalma süremizin uzaması, sosyal farkındalık ve çevreden gelen seslere daha yoğun tepkiler verme, sosyal gülümsemenin artması, vücudunu dengelemeyi sağlama özellikle başını tutma sürecine girilen ve bebeğimizin hala yatay pozisyonda olduğu bir dönem olarak öne çıkar. Bu dönemde elleriyle oldukça hareketli miniğimizin ellerinden tutarak hafif kaldırma, kucağımıza alarak hafif dans saatleri yapma, düzenli kitap okuma ve el kasları ile birlikte kaba motor becerilerinin aktif olmasını sağlamak için yumuşak küplerden destek alabiliriz. Diş çıkarma ve oral keşif döneminde olan bebekler buldukları her nesneyi ağzına götürerek yaşantı ve deneyim kurmak isterler. Bu dönem minikler için gözlem yapılması ve minik parçalı, kolay çıkabilen oyuncak gruplarından uzak tutmamız gereken bir zaman dilimidir.
4-6 Aylık Dönemde Gelişimi Destekleyen Oyuncaklar
- Parmak kukla (Sosyal farkındalık ve dil gelişiminde önemli bir role sahip olan bu oyuncağımızda masal anlatma ya da yapacağınız şeyleri kuklalar yardımı ile anlatabilirsiniz)
- Hışırtılı kitaplar (Dokunsal hassasiyet farkındalığı, duyusal gelişim ve işitsel olarak farkındalık kazandıran bu oyuncak kaba motor becerilerini ve tutma kavrama gibi becerileri de destekler)
- Çıngıraklı bebek bileklik ya da çorabı (Çıkan sesler sayesinde işitsel olarak dikkatle dinleme, sesin geldiği yöne doğru bakma, adaptasyon sağlar ve fiziksel aktiviteyi artırır)
- Oyun halısı (Tummy time için kullanabileceğimiz ya da 6. aydan sonra doktorlarımızın da tavsiyesi üzerine destekli oturduğumuz dönemde oyun halısının üzerindeki oyuncakları uzanarak yakalama, denge sağlama ve el göz koordinasyonu sağlayarak her tuşa bastığında bir ses geleceğini tekrar ve tekrar yaparak zihinsel gelişiminde desteklemeye yarayan bu oyuncak konsantrasyon sağlar)
Sevgili bebeveynlerimiz, buraya kadar bebeğimizin 0-6 ay gelişimi yolculuğundan biraz bahsettik ve gelişimine katkı sağlayan oyuncakları örneklendirdik. Şunu unutmamak gerekir ki bir bebeğin hayatında en önemli oyun arkadaşı ailesidir. Aile saatleri yapmaya, bebeğimize günlük rutin oluşturmaya ve bebeğimize sevgimizi yansıtarak oyunlar oynamaya önem vermek gerekir. Her oyun, onun gelişiminde büyük bir önem taşır. Bir babanın bebeğini kucağına alarak ona seslenmesi, minik yüzüne parmaklarıyla dokunması, burnuna pıt pıt yapması, bezini değiştirirken yüzünü bebeğe doğru sallamak bile hayatın ev içindeki kurulan en güzel bağı.
Unutmayalım ki kurduğumuz her bağ bebeğimizin gelişimine eklediğimiz bir tuğla gibidir. Zamanla eklediğimiz her tuğla bir yuvaya döşünür ve bebeğiniz bir gün büyüdüğünde sosyal hayatından iş hayatına kadar birçok alanda kendi gelişim dönemini başarıyla tamamlamış bireylere dönüşür.
En güzel oyun sevgiyle oynanan oyundur, en güzel oyuncak ise sevgiyle aile bireylerinin birbirlerine dokunmasıyla güzelleşen anlardır. Oyunda kalmanız ve oyunla bağ kurmanız dileğiyle…
Sevgiler,
